Middlesex

Middlesex - Τζέφρυ Ευγενίδης

Μια και πήρα φόρα με τα βιβλία που μου αρέσανε, ας συνεχίσω με το Middlesex, ένα από τα βιβλία που μου φάγανε πάρα πολύ χρόνο για να το διαβάσω (είναι και 740 σελίδες τούβλο!), αλλά το καταφχαριστήθηκα! Έτσι για την ιστορία, το συγκεκριμένο βιβλίο χάρισε στο συγγραφέα το βραβείο Πούλιτζερ (Pulitzer Prize for Fiction) το 2003. 

Όταν ξεκίνησα να διαβάζω το βιβλίο θεωρούσα ότι η ιστορία εξελίσσεται γύρω από τη ζωή ενός ερμαφρόδιτου παιδιού, της Καλλιόπης Στεφανίδη, και την πορεία της προς τη σωματική - ψυχολογική - σεξουαλική ενηλικίωση, όπου καλείται να επιλέξει το φύλο της, ερχόμενη αντιμέτωπη με όλα τα πρότυπα φυλετικής ταυτότητας που έχει ως εκείνη τη χρονική στιγμή διδαχθεί. Όντως η Καλλιόπη είναι το κεντρικό πρόσωπο του βιβλίου, αλλά το μυθιστόρημα είναι κάτι πολύ περισσότερο από την αφήγηση της ιστορίας της.

Το Middlesex αποτελεί ένα χρονικό που ακολουθεί από κοντά την ιστορία τριών γενεών. Ξεκινάμε από την πρώτη γενιά, που φέρει σιωπηρά το βάρος μιας αιμομικτικής σχέσης, που εγκαταλείπει τη Μικρά Ασία για να μεταναστεύσει στο Ντιτρόϊτ, μετά την καταστροφή της Σμύρνης. Το ζευγάρι Ελλήνων λοιπόν, καλείται να ζήσει σε μια ξένη χώρα, με διαφορετική γλώσσα, διαφορετικές συνήθειες, να προσαρμοστεί σε αυτές, χωρίς να χάσει την ιδιοσυγκρασία της πατρίδας που εγκατέλειψε. Τα χρόνια περνάνε, και έρχεται η επόμενη γενιά να επικρατήσει στον κεντρικό πυρήνα της ιστορίας. Δεύτερης γενιάς μετανάστες, οι γονείς της Καλλιόπης συνδέονται πιο ισχυρά με την αμερικάνικη πραγματικότητα, αλλά σε στενή επαφή με τις ελληνικές τους ρίζες. Τα γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο και κάπως έτσι φτάνουμε στη ζωή της Καλλιόπης. Ένα αγόρι παγιδευμένο σε σώμα κοριτσιού, που οι κοινωνικές επιταγές και η ανατροφή του σε μια πατριαρχική κοινωνία δεν του επιτρέπουν να το αναγνωρίσει έως τις αρχές της εφηβείας του. Για την πλοκή του βιβλίου δε θα πω παραπάνω, γιατί θα γεμίσει το κείμενο με spoilers.

Όλο το βιβλίο είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, όπου η Καλλιόπη, που πλέον διατρέχει την ενήλικη ζωή, διηγείται την ιστορία της οικογένειάς της με βλέμμα καθαρό και αμερόληπτο και μέσα από την ιστορία αυτή αναζητά τη δική της ταυτότητα απελευθερωμένη από κοινωνικές νόρμες. Το κάθε άτομο του μυθιστορήματος έχει τη δική του προσωπική ιστορία και η Καλλιόπη μέσα από την αφήγησή της φαίνεται να δίνει άφεση τόσο σε αυτούς, όσο και στον εαυτό της. 

Παράλληλα, και σχεδόν αδιόρατα μέσα στο κείμενο εξελίσσεται και η κοινωνία της Αμερικής στη διάρκεια του εικοστού αιώνα. Διαβάζουμε για της συνθήκες ζωής την εποχή της ποταπαγόρευσης, κατά την ανάπτυξη της βαριάς βιομηχανίας, στη διάρκεια των φυλετικών αναταραχών, με τόσο γλαφυρή κινηματογραφική αισθητική, που σε κάθε περιγραφή εικόνας ήθελα να σκύψω, να δω με λίγη παραπάνω λεπτομέρεια και να απλώσω το χέρι μου να αγγίξω αυτό που μου περιγράφει ο Ευγενίδης. 

Άντε, ακόμα δε σας έπεισα??