Ο Μεγάλος Ύπνος

Ο μεγάλος ύπνος - Raymond Chandler

Αποφάσισα επιτέλους να αρχίσω να γράφω για κάθε βιβλίο που διαβάζω δυο κουβεντούλες, έτσι επιστρέφω σιγά σιγά για το 2018 με το πρώτο βιβλίο που διάβασα ολόκληρο για το 2018.

Πολύ πολύ συνοπτικά, αναφέρω ότι ο συγγραφέας του βιβλίου, Raymond Chandler γεννήθηκε στις ΗΠΑ το 1888, ταξίδεψε και σπούδασε στην Ευρώπη και επέστρεψε στις ΗΠΑ το 1912. Στο παρελθόν είχε εργαστεί ως δημοσιογράφος και αρθρογράφος, δουλειές τις οποίες εγκατέλειψε για μια σταθερή εργασία. Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου εργάστηκε ως υψηλόβαθμο στέλεχος στην πετρελαιοβιομηχανία στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, ωστόσο η οικονομική κρίση στην Αμερική τη δεκαετία του '30 την οδήγησε στην ανεργία. Έτσι, άνεργος στα 44 του, αφοσιώνεται στη συγγραφή και το 1933 ξεκινάει δημοσιεύεται το πρώτο του αστυνομικό διήγημα στο περιοδικό Black Mask. Το 1939 εκδίδεται πλέον το πρώτο του αστυνομικό μυθιστόρημα, Ο Μεγάλος Ύπνος το οποίο μεταφέρθηκε στη συνέχεια στη μεγάλη οθόνη.

Όταν σκέφτομαι τον όρο "νουάρ μυθιστόρημα" ο μεγάλος ύπνος είναι ακριβώς αυτό που μου έρχεται στο μυαλό: Σκοτεινιά και καταχνιά, διαφθορά, τζόγος, όπλα, υπόκοσμος, ντετέκτιβ, εκβιασμοί, μυστηριώδεις άντρες κρυμμένοι πίσω από τα πλατύγυρα καπέλα τους, μοιραίες γυναίκες... Ο μεγάλος ύπνος τα έχει όλα! Βέβαια, σύμφωνα με τη wikipedia, ανήκει στο είδος του hard-boiled crime fiction, αλλά νομίζω πως παρ'όλη την ανακρίβειά μου στην αρχική κατηγοριοποίηση σε γενικές γράμμες το πιάσατε το νόημα.

Ο κεντρικός χαράκτηρας, ο ντετέκτιβ Μάρλοου είναι η επιτομή του σκληροτράχηλου ντετέκτιβ. Κυνικός, σκληρός, αδιάφθορος, έξυπνος, αποτελεσματικός, ο οποίος προσφέρει τις υπηρεσίες του σε έναν πάμπλουτο ηλικιωμένο κύριο ο οποίος έχει πέσει θύμα εκβιασμού λόγω των συναναστροφών της μικρότερης από τις δύο κόρες του. Όχι πως οι συναναστροφές της μεγάλης είναι πολύ καλύτερες..

Την υπόθεση περιπλέκει ακόμα περισσότερο η εξαφάνιση του συζύγου της μεγάλης κόρης, ενός πρώην λαθρέμπορου αλκοόλ (μην ξεχνάμε πως κινούμαστε πολύ κοντά στην εποχή της ποταπαγόρευσης).

Πρόσωπα πάνε και έρχονται, διασταυρώνονται και εμπλέκονται μεεταξύ τους κάνοντας το νήμα της πλοκής να μοιάζει μπερδεμένο κουβάρι που δεν πρόκειται να ξετυλιχτεί. Αλλά ξετυλίγεται, χωρίς ωστόσο να αποσαφηνίζει κάθε λεπτομέρεια. Και αυτή είναι η καινοτομία που εισήγαγε ο Raymond Chandler στα αστυνομικά μυθιστορήματα. Δίνει έμφαση στους χαρακτήρες, περιγράφει το περιβάλλον, δημιουργεί μια ατμόσφαιρα τόσο πραγματική που σχεδόν μυρίζεις τα αρώματα του πούρου και του μπράντυ και αδιαφορεί να δώσει απάντηση σε κάθε μικρό ερώτημα που γεννάει η πλοκή. Και αυτό είναι το ωραίο σε αυτό το βιβλίο. Μάλιστα, κατά τη μεταφορά του στον κινηματογράφο, όταν ο ίδιος ο συγγραφέας ρωτήθηκε ποιος ήταν ο ένοχος ενός φόνου, που δε διευκρινίζεται σαφώς (δε θα πω ποιον, ας μην το χαλάσω σε όποιον θέλει να διαβάσει το βιβλίο) απάντησε "ούτε κι εγώ γνωρίζω".

Οι κριτικοί του TIME το συμπεριλαμβάνουν στα 100 All-time novels (από την ίδρυσή του το 1923 και έπειτα) και γιατί όχι? Μπορεί να μην έχει τα βαθιά νοήματα που συναντάμε σε άλλα λογοτεχνικά ήδη, αλλά για την κατηγορία του είναι ωραίο βιβλίο, θα το πρότεινα ανεπιφύλακτα σε όποιον θα ήθελε να χωθεί στον κόσμο των αστυνομικών μυθιστορημάτων.