1984

1984 - Τζωρτζ Όργουελ

Ξεκινάω την πρώτη μου ανάρτηση για το 1984, γιατί μου δημιούργησε τέτοιο ενθουσιασμό, που θεώρησα ότι θα ήταν καλή ιδέα να ξεκινήσω με αυτό, αφού έπαθα τρομερό παραλλήρημα διαβάζοντάς το. Μέγα λάθος!

Δεν ξέρω τι να πω στην πραγματικότητα για αυτό το βιβλίο. Νιώθω πολύ μικρή για να τολμήσω να το σχολιάσω και ταυτόχρονα θέλω να πιάσω όλους όσους ξέρω, ακόμα και αυτούς που δεν έχουν διαβάσει ποτέ λογοτεχνικό βιβλίο στη ζωή τους και να τους πείσω να το διαβάσουν. Κι όταν λέω να το διαβάσουν δεν εννοώ να το αρχίσουν, εννοώ να το διαβάσουν μέχρι τελευταίας σελίδας, ακόμα κι αν η ανάγνωση του βιβλίου τους μοιάζει με τιμωρία (που δεν μπορώ να το φανταστώ). 

Και εδώ είναι το σημείο στο οποίο πρέπει να αρχίσω να παραθέτω επιχειρήματα, κι ενώ μέσα στο κεφάλι μου μοιάζει εντελώς αυτονόητο, είναι τόσο δύσκολο να το εξηγήσω. Άρα νομίζω ότι θα παραθέσω τρεις φράσεις από το βιβλίο, για να κάνω την αρχή.

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΙΡΗΝΗ

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΚΛΑΒΙΑ

Η ΑΓΝΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΜΗ

Ο Τζωρτζ Όργουελ μας διηγείται την ιστορία του Γουίνστον Σμιθ, έναν από τους πιο πολυσυζητημένους ήρωες μυθιστορημάτων. Το βιβλίο εξελίσσεται στο μακρινό για το συγγραφέα 1984, στο οποίο ο Μεγάλος Αδερφός ελέγχει τα πάντα. Μια μελλοντική δυστοπία, στην οποία η ελευθερία, η ελεύθερη βούληση, η συνείδηση, ο έρωτας, η γλώσσα, βρίσκονται κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του Μεγάλου Αδερφού. Ένα ολοκληρωτικό καθεστώς στο οποίο τα πάντα λειτουργούν υπό αυστηρό σύστημα παρακολούθησης και προπαγάνδας, προσπαθεί να ελέγξει τις συνειδήσεις των ατόμων και κάθε παρέκκλιση οδηγεί στο θάνατο, ενώ η χειραγώγηση των σκέψεων και των συναισθημάτων προβάλλεται ως αναγκαίο μέτρο για την προστασία των πολιτών. 

Αυτός είναι ο κόσμος του Γουίνστον Σμιθ, σκοτεινός και αυστηρά ελεγχόμενος. Ο κεντρικός ήρωας προσπαθεί να ζήσει όσο ελεύθερος του επιτρέπει το καθεστώς: αναρωτιέται σιωπηλά, σκέφτεται κρυφά, αναζητά απαντήσεις για την ύπαρξη του άγνωστου αυτού κόσμου πριν την ύπαρξη του Μεγάλου Αδερφού, γνωρίζοντας παράλληλα ότι αν τα ερωτήματά του ακουστούν δυνατά θα τα πληρώσει με τη ζωή του.

Η ένταση του βιβλίου ανεβαίνει σε κάθε σελίδα. Ο σκεπτικισμός και οι προβληματισμοί του συγγραφέα απέναντι στα ολοκληρωτικά καθεστώτα και όχι μόνο, εκφράζεται μέσα από τις σκέψεις του Γουίνστον Σμιθ.  Υπό τη σκοπιά του ήρωα θα αμφισβητηθούν τα πάντα: η αναπόδεικτη αλήθεια που εκφράζει ο Μεγάλος Αδερφός, η ιστορία, οι διαπροσωπικές σχέσεις, η ηθική, αλλά ακόμα και οι ίδιες οι σκέψεις του.

Ωστόσο, παραμένει ένα μυθιστόρημα με γρήγορη πλοκή, τριβή μεταξύ διαφορετικών χαρακτήρων και "πιστεύω" που κυλάει χωρίς να το καταλάβεις, καθώς ο συγγραφέας σε εντάσσει εξ'ολοκλήρου στην κοινωνία του Μεγάλου Αδερφού. Και για να δώσω ένα παράδειγμα, θα πω μόνο το εξής: διαβάζοντας το βιβλίο φρόντιζα προσεκτικά το νερό που βάζω στο ποτήρι μου να είναι τόσο ακριβώς όσο θα πιω, γιατί η ποσότητα που αντιστοιχεί σε κάθε άτομο είναι καθορισμένη και μη μεταβαλλόμενη.

Ένα τελευταίο σχόλιο είναι ότι η μετάφραση του βιβλίου από την κυρία Νίνα Μπάρτη για τον εκδοτικό οίκο Κάκτος είναι εξαιρετική. Δεν μπορώ να φανταστώ πόσο δύσκολη θα ήταν η εκπόνηση της συγγραφής ενός τέτοιου έργου στα ελληνικά, καθώς είναι γεμάτο με νεολογισμούς που έχουν αποδοθεί εξαιρετικά. Σε όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης (τις 3 ολόκληρες  μέρες που έκανα να το τελειώσω, αφού το κουβάλαγα μαζί μου σαν φυλαχτό στη δουλειά, στο μπάνιο, στις καφετέριες και όπου αλλού βρισκόμουν) σχεδόν ξέχασα ότι διαβάζω μεταφρασμένο βιβλίο.

Ας μην το συζητήσουμε άλλο. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ!

Υ.Γ. Ποιο διαστροφικό μυαλό σκέφτηκε να ονομαστεί Big Brother το γνωστό reality show? Και άντε αυτός που το σκέφτηκε. Αυτοί που πήγαν, δεν ένιωσαν μια ανατριχίλα πάνω του μόνο και μόνο με το άκουσμα της λέξης? Μπρρρ...